بسم الله الرحمن الرحیم
تعریف
امر به معروف و نهی از منکر یعنی مردم را به کار نیک واداشتن و از کار زشت بازداشتن.
? تعریف دقیق امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ باید امر و نهی کنم؟ باید با عتاب و خشم بگویم؟ همه را یکسان بگویم(از فاحشه تا کسی که کم مویش بیرون است- از عامد و معاند تا ساهی و غافل)- باید شخصی بگویم یا علنی؟ موارد وجوبی، استحبابی و حرمت بیان کدام است؟، مراتب بیان باید به چه نحوه باشد؟ ، نحوه بیان چگونه باشد؟ ...
کد پیگیری: 5b8a7287079ade90
احکام امر به معروف و نهی از منکر در کتاب اجوبة‌الاستفتائات (سؤال 1053 به بعد) و نیز «استفتائات جدید» موجود در پایگاه و همچنین کتاب «تحریر الوسیله» حضرت امام «قدس سره» آمده است، به آن مراجعه فرمایید.
مدیر پایگاه
البته این سؤال مجموعه‌ای از سؤالات است که جواب بخشی از آن مشخص و جواب برخی نامشخص است. مثلا:
تعریف دقیق در رساله آموزشی آمده است: امر به معروف و نهی از منکر یعنی مردم را به کار نیک واداشتن و از کار زشت بازداشتن.
اینکه باید امر و نهی باشد: در جواب یکی از استفتائات داریم: امر و نهی در این باب از آمر و ناهی مولویت دارد (که باید دستور به انجام واجب و ترک حرام بدهد) ولو اینکه در مرتبه پایین باشند. لکن این مطلب با بیان ملایم و با زبان نرم و خواهش گونه که بعضا تاثیر بیشتری دارد منافات ندارد.
در مورد مراتب و ... هم جواب مشخص است: رعایت مراحل و مراتب امر به معروف و نهی از منکر واجب است یعنی تا به مرحل هی پایین تر مقصود حاصل می شود نباید وارد مرحله بالاتر شد.
فرق امر به معروف با ارشاد و تعلیم و از بین بردن غفلت و ... چیست؟ (مثلا آقای جوادی صحبت مشخصی دارند: ... جریان امر به معروف و نهی از منکر غیر از تعلیم است غیر از تبلیغ است غیر از ارشاد است غیر از موعظه و نصیحت و پندها و اندرزهاست امر به معروف فرمان است نهی از منکر هم فرمان است بکن و نکن, اگر جامعه‌ای مطلبی را نمی‌داند فرد یا گروهی از مطلب بی‌خبر است تعلیم آنها واجب است و این تعلیم از سنخ امر به معروف و نهی از منکر نیست اگر فرد یا گروهی جاهل نیست لکن غافل است یا ساهی است یا ناسی است یا مضطرّ و مجبور و ملجأ و مانند آن است باید آن عذرها را برطرف کرد باید غافل را متنبّه کرد, ناسی را متذکّر کرد, ساهی را متذکّر کرد, اضطرار مضطرّ را برطرف نمود, الجاء ملجیء را برطرف نمود, جبرِ مجبور را برطرف نمود تا مشکلات آنها حل بشود هیچ کدام اینها از سنخ امر به معروف یا نهی از منکر نیستند ممکن است گاهی با عنایت و مجاز واژه امر به معروف و نهی از منکر را در این امور کسی به کار ببرد ولی هیچ کدام از اینها امر به معروف نیستند. مطلب بعدی آن است که امر به معروف و نهی از منکر در جایی است که کسی عالماً عامداً با اینکه می‌داند فلان کار واجب است ترک می‌کند عالماً عامداً با اینکه می‌داند فلان کار حرام است انجام می‌دهد در چنین جایی سخن از امر به معروف و نهی از منکر فرد و امّت اسلامی است که فرد یا جامعه باید فرمان صادر کند طوری که این معروف عمل بشود و آن منکر ترک بشود ...)
موارد وجوب: هر جا شرایط 4گانه فراهم بود.
موارد استحباب: امر به مستحب / نهی از مکروه (طبق نظر برخی مراجع از جمله آقا) / آیا باز هم هست؟ مثلا جایی که اصرار بر گناه نیست؟
موارد حرمت: برخی موارد وجود مفسده اهم (؟)
? در امر به معروف و نهی از منکر کجاها و تا چه حد می توانم و یا باید خودم را به جهالت و نفهمیدن بزنم؟
کد پیگیری: d078c287086ec7cd
احکام امر به معروف و نهی از منکر در کتاب اجوبة‌الاستفتائات (سؤال 1053 به بعد) و نیز «استفتائات جدید» موجود در پایگاه و همچنین کتاب «تحریر الوسیله» حضرت امام «قدس سره» آمده است، به آن مراجعه فرمایید.
مدیر پایگاه
به نظر می‌رسد جایی که شرایط محقق باشد نمی‌توان خود را به جهالت زد مگر اینکه در خود را به جهالت زدن اثری باشد.
وجوب امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر از واجبات و فرایض بسیار مهم و بزرگ اسلامی به شمار می رود، و افرادی که این فریضه بزرگ الهی را ترک می کنند یا در برابر آن بی تفاوتند گناه کار خواهند بود و کیفری سخت و سنگین در انتظار آنهاست. امر به معروف و نهی از منکر نه تنها به اتفاق فقهای اسلام واجب است، بلکه اصل وجوب آن جزو ضروریات دین مبین اسلام به شمار می آید.
توجه
• امر به معروف و نهی از منکر با رعایت شرایط آن یک تکلیف شرعی عمومی برای حفظ احکام اسلام و سلامت جامعه است، و صرف توهم این که موجب بدبینی فاعل منکر یا بعضی از مردم نسبت به اسلام می گردد باعث نمی شود که این وظیفه ی بسیار مهم ترک شود. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۲)
• افرادی که از تخلفات قانونی مثل اختلاس از بیت المال مطلع می شوند وظیفه دارند با رعایت شرایط و ضوابط شرعی نهی از منکر کنند، و توسل به رشوه و راه های غیر قانونی برای هر عملی هر چند به منظور جلوگیری از فساد، جایز نیست. بلی اگر شرایط امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشته باشد تکلیفی نخواهند داشت، مثلا اگر خوف داشته باشند که در صورت مبادرت به این فریضه، ضرری از طرف مسؤولین بالاتر متوجه آنان می شود تکلیف از آن ها ساقط می شود. البته این حکم در مواردی است که حکومت اسلامی حاکم نباشد، ولی با وجود حکومت اسلامی که اهتمام به اجرای فریض هی امر به معروف و نهی از منکر دارد بر کسی که قادر بر این فریضه نیست واجب است که نهادهای ذیربط را که از طرف حکومت برایاین کار اختصاص یافته اند مطلع نمایند و تا کنده شدن ریش ههای فاسد که فسادآور هم هستند موضوع را پیگیری کند. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۲ و ۱۰۸۳)
• منکرات از این جهت که منکر هستند فرقی بین آن ها نیست، ولی در عین حال ممکن است که بعضی از آن ها در مقایسه با منکرات دیگر دارای حرمت شدیدتری باشد. به هر حال نهی از منکر برای کسی که شرایط آن را احراز کرده یک وظیف هی شرعی است و ترک آن جایز نیست، و در این حکم بین منکرات و محیط های دانشگاهی و غیر دانشگاهی تفاوتی وجود ندارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۴)
• بر مسؤولین ذیربط واجب است که به متخصصین بیگانه که گاهی در بعضی از مؤسسات کشور اسلامی کار می کنند دستور دهند که از تظاهر به اموری مثل شرابخواری، و خوردن گوش تهای حرام خودداری کنند و آنا را از خوردن علنی آن ها منع نمایند، ولی اموری که با عفت عمومی منافات دارد به هیچ وجه نباید به آنان اجازه ی انجام داده شود. به هر حال، از طرف مسؤولین ذیربط باید تدابیر مناسبی در این باره اتخاذ شود. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۵)
• بر جوانان مؤمن واجب است در دانشگاه های مختلط در برابر مفاسدی که در بعضی از مکان ها مشاهده می کنند ضمن دوری جستن از ابتلا به مفاسد، در صورت تمکن و تحقق شرایط امر به معروف و نهی از منکر مبادرت به انجام این فریضه کنند. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۷)
محدوده ی امر به معروف و نهی از منکر
محدوده ی امر به معروف و نهی از منکر منحصر به قشر و صنف خاصی از مردم نیست و تمام اقشار و اصناف واجد شرایط را در بر می گیرد حتی بر زن و فرزند واجب است که هنگام مشاهده ی ترک معروف با انجام حرام توسط پدر و مادر یا شوهر، به امر به معروف و نهی از منکر در صورت تحقق شرایط آن مبادرت کنند. (اجوبة الاستفتاءات، س 9۱۰۶(
توجه
• هرگاه موضوع و شرایط امر به معروف و نهی از منکر محقق باشد، تکلیف شرعی و وظیفه ی واجب اجتماعی و انسانی هم هی مکلفین است، و حالت های مختلف مکلف مانند مجرد یا متأهل بودن در آن تأثیر ندارد و به صرف اینکه مکلف مجرد است تکلیف از او ساقط نمی شود. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۰)
روشی
? آیا خواهش کردن در امر به معروف و نهی از منکر جایز است؟ در صورتی که تاثیر امر به معروف و نهی از منکر را افزایش دهد چه طور؟ آیا مبنای آقا با امام (که جایز دانسته اند) متفاوت است؟ (با توجه به این فرموده امام خامنه ای: روح و مدل امر به معروف، مدل امر و نهى است؛ مدل خواهش و تقاضا و تضرّع نیست. نمىشود گفت که خواهش مىکنم شما این اشتباه را نکنید؛ نه، باید گفت آقا! این اشتباه را نکن؛ چرا اشتباه مىکنى؟؛ سال1379/در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهورى اسلامى ایران) (امر و نهى، یعنى دستور دادن - بکن، نکن - غیر از تمنا کردن است؛سال 1382/بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتى)
کد پیگیری: ab75d271951dad19
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
امر و نهی در این باب از آمر و ناهی مولویت دارد (که باید دستور به انجام واجب و ترک حرام بدهد) ولو اینکه در مرتبه پایین باشند. لکن این مطلب با بیان ملایم و با زبان نرم و خواهش گونه که بعضا تاثیر بیشتری دارد منافات ندارد.
موفق و مؤید باشید
? در امر به معروف و نهی از منکر از آنجا که کسانی که در مسیر رشد و هدایت قرار دارند، مراتب مختلفی دارد و باید به تدریج رشد کند، اگر هنوز مراتب پایین محکم نشده آیا می توان موارد جزئی را بگوییم؟ چه بسا در این صورت کلا رها کند و نقض غرض شود. یا اولویت بندی کنیم و به مرور زمان و آرام آرام بگوییم؟ (مگر غرض هدایت و رشد انسانها به سمت خدا نیست)
کد پیگیری: 2173b2903986c43c
در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر و از جمله احتمال تأثیر ـ امر و نهی زبانی است و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.
مراتب امر به معروف و نهی از منکر
توجه
• رعایت مراحل و مراتب امر به معروف و نهی از منکر واجب است یعنی تا به مرحل هی پایین تر مقصود حاصل می شود نباید وارد مرحله بالاتر شد.
مرتبه اول قلب
1 . مرحله ی اول امر به معروف و نهی از منکر، امر و نهی قلبی یا امر و نهی با قلب است. مقصود از امر و نهی قلبی، ظهار رضایت یا کراهت قلبی است یعنی مکلف باید رضایت قلبی خود را نسبت به معروف و تنفر و انزجار درونی خود را نسبت به منکر آشکار سازد و از این راه فردی که معروفی را ترک می کند و یا منکری را به جا می آورد را به انجام معروف و ترک منکر وادار سازد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۱)
2 . امر و نهی قلبی ( اظهار رضایت و تنفر ) درجاتی دارد که تا با پایین ترین درجه و سبک ترین راه می توان امر و نهی کرد و به مقصود دست یافت نباید متوسل به درجه ی بالاتر شد. این درجات بر حسب شدت و ضعف و بر حسب انواعی که دارند بسیارند. برخی از آن ها عبارتند از: با تبسم و لبخند و روی گشاده برخورد کردن، چشم فرو بستن، خیره شدن، به روی دست زدن، دندان به لب گرفتن، با دست یا سر اشاره کردن، سلام نکردن، رو گرداندن، پشت کردن، صحبت را قطع کردن، قهر و ترک معاشرت کردن.
مرتبه دوم زبان
1 . مرحله ی دوم امر به معروف و نهی از منکر، امر و نهی لسانی ( زبانی) یا امر و نهی با زبان است. مقصود از امر و نهی زبانی این است که مکلف باید با گفتن از طرف بخواهد از منکر دست بردارد و معروف را انجام دهد.
2 . امر و نهی لسانی، درجاتی دارد که تا با پایین ترین درجه و آرام ترین لحن می توان به مقصود رسید نباید اقدام به درجه ی بالاتر کرد. این درجات بر حسب شدت و ضعف و بر حسب انواعی که دارند بسیارند. برخی از آن ها عبارتند از: ارشاد کردن، تذکر دادن، موعظه کردن، پند و اندرز دادن، مصالح و مفاسد و سود و زیا نها را بر شمردن، بحث و مناظره کردن، استدلالی سخن گفتن، با غلظت و درشتی حرف زدن، با تهدید صحبت کردن.
? در امر به معروف و نهی از منکر وقتی با ملایمت و مهربانی می گوییم، با جواب بد مواجه می شویم، ولی وقتی با تندی و صلابت گفته شود، جواب نمی دهد. کدام بهتر است؟
مرتبه سوم عمل
1 . مرحله سوم امر به معروف و نهی از منکر، امر و نهی با دست ( کنایه از اعمال قدرت و به کار بردن جبر و زور) است. مقصود از امر و نهی عملی این است که مکلف باید با اعمال قدرت و به کار بردن جبر و زور، طرف را از انجام منکر و ترک معروف باز دارد.
2 . امر و نهی درجاتی دارد که تا با پایین ترین درجه و آسانترین روش می توان نتیجه گرفت نباید به درجه ی شدیدتر پرداخت. این درجات بر حسب شدت و ضعف و بر حسب انواعی که دارند بسیارند. برخی از آن ها عبارتند از: حایل شدن و جلوی فرد را گرفتن، حربه از دست گرفتن، وسایل گناه را از دسترس او خارج ساختن، عقب راندن، دست طرف را محکم نگه داشتن، حبس کردن، سختگیری کردن، کتک زدن، به درد آوردن، مجروح و زخمی کردن، شکستن عضو، از کار انداختن، ناقص کردن، کشتن.
توجه
• با توجه به این که در زمان حاکمیت و اقتدار حکومت اسلامی می توان مراتب بعد از مرحله ی امر و نهی زبانی را به نیرو های امنیتی داخل ( پلیس) و قوه ی قضاییه واگذار کرد، به خصوص در مواردی که برای جلوگیری از ارتکاب معصیت چاره ای جز اعمال قدرت از طریق تصرف در اموال کسی که فعل حرام انجام می دهد یا تعزیر و حبس او و مانند آن نیست، در چنین زمانی با حاکمیت و اقتدار چنین حکومت اسلامی، واجب است مکلفین در امر به معروف و نهی از منکر به امر و نهی ( قلبی و) زبانی اکتفا کنند، و در صورت نیاز به توسل به زور، موضوع را به مسؤولین ذیربط در نیروی انتظامی و قوه قضاییه ارجاع دهند، ولی در شرایط، جمیع مراتب امر به معروف و نهی از منکر را با رعایت ترتیب آن ها تا تحقق غرض انجام دهند. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۵ و ۱۰۶۴)
• این که وظیفه ی مردم در امر به معروف و نهی از منکر در نظام جمهوری اسلامی، اکتفا به امر به معروف و نهی از منکر قلبی و زبانی است و مراتب دیگر آن بر عهد هی مسؤولین است فتوای فقهی است نه حکمی از ( طرف دولت). ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۴)
چند نکته در ارتباط با مراحل و مراتب امر به معروف و نهی از منکر
جواب سلام مسلمان شرعاً واجب است، ولی اگر بر، خودداری از جواب سلام کسی که فعل حرام انجام می دهد به قصد نهی از منکر، عرفاً نهی و منع از منکر صدق کند، این کار جایز است. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۵)
اگر مأمورانی که از طرف دولت وظیفه ی جلوگیری از فساد را بر عهده دارند در انجام وظیفه ی خود کوتاهی کنند دخالت اشخاص دیگر در اموری که از وظایف نیروهای امنیتی و قضایی محسوب می شود جایز نیست، ولی مبادرت مردم به امر به معروف و نهی از منکر با رعایت حدود و شرایط آن، اشکال ندارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۳)
کسی که با رانندگانی مواجه می شود که از نوارهای موسیقی غنا و حرام استفاده می کنند وظیفه دارد با تحقق شرایط نهی از منکر، نهی از منکر کند، منتها بر او بیشتر از نهی از منکر زبانی واجب نیست و در صورتی که مؤثر واقع نشود واجب است که از گوش دادن به غنا و موسیقی حرام اجتناب کند و اگر به طور غیر ارادی صدای موسیقی حرام و غنا به گوش او برسد چیزی بر او نیست. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۵)
فردی که در بیمارستان به کار مقدس پرستاری مشغول است و گاهی در بعضی از قسمت های محل کار خود ملاحظه می کند که تعدادی از بیماران، نوارهای موسیقی مبتذل و حرام گوش می دهند و نصیحت نیز در آن ها بی اثر است، چنانچه بخواهد محتویات باطل نوار را برای جلوگیری از استفاده ی حرام از آن پاک کند جایز است ولی بایستی برای این کار از مالک یا حاکم شرع اجازه بگیرد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۶)
تعرض مردم به داخل خانه های دیگران به منظور امر به معروف نهی از منکر جایز نیست، بنابراین هرگاه صدای بلند موسیقی از بعضی از منازل باعث اذیت و آزار مؤمنین شود نباید متعرض داخل منازل شد. ( بلکه باید با رعایت شرایط امر به معروف و نهی از منکر و رعایت مراتب آن، نهی از منکر قلبی و زبانی کرد و در صورت عدم تأثیر به نیروهای انتظامی اطلاع داد). ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۶۷)
هرگاه یکی از اقوام انسان مبادرت به ارتکاب معصیت کند و نسب به آن لاابالی باشد، باید از اعمال خلاف شرع وی اظهار تنفر کرد و او را به هر روش برادرانه ای که مفید و مؤثر است پند و اندرز داد، ولی قطع رحم جایز نیست. بلی چنانچه احتمال داده شود که ترک معاشرت با او موقتاً موجب خودداری او از ارتکاب معصیت می شود به عنوان امر به معروف و نهی از منکر واجب است. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۸ و ۱۰۷۱)
توجه
• بر هر مکلفی واجب است شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر و موارد وجوب و عدم وجوب آن را یاد بگیرد تا مبادا در امر و نهی خود دچار عمل خلاف و منکر شود. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۴)
مسایل متفرقه ی امر به معروف و نهی از منکر
1 . معیار در رابطه با اشخاصی که در گذشته مرتکب اعمال حرامی مانند شرب خمر شده اند، وضعیت فعلی آن هاست، اگر از آنچه انجام داده اند توبه کرده باشند، معاشرت با آنان، مانند معاشرت با سایر مؤمنین است، ولی کسی که در حال حاضر هم مرتکب حرام می شود باید او را از طریق نهی از منکر از آن کار منع کرد، و اگر از انجام فعل حرام اجتناب نمی کرد مگر با دوری جستن از او، قطع رابطه و ترک معاشرت با وی از باب نهی از منکر واجب می شود. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۲)
2 . پوشیدن طلا یا آویختن ان به گردن بر مردان مطلقاً حرام است، و پوشیدن لباس هایی که از نظر دوخت یا رنگ یا غیر آن تقلید و ترویج فرهنگ مهاجم غیر مسلمانان در نظر عرف محسوب می شود، جایز نیست، همچنین استفاده از زیور آلاتی که استعمال آن تقلید از فرهنگ تهاجمی دشمنان اسلام و مسلمین محسوب شود، جایز نیست و بر دیگران واجب است که در برابر این گونه مظاهر فرهنگی تقلیدی از بیگانگان مبادرت به نهی از منکر زبانی کنند. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۳)
3 . فردی که مجبور به صحبت و معاشرت با کسی است که نماز نمی خواند و گاهی او را در بعضی از کارها کمک می کند، موظف است بر امر او به معروف و نهی از منکر در صورت تحقق شرایط آن مداومت ورزد و جز این وظیفه ای دیگر ندارد، و یاری کردن و معاشرت با او اگر سبب تشویق بیشتر او بر ترک نماز نباشد اشکال ندارد.( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۷)
4 . خانمی که همسرش به مسایل دینی اهمیت چندانی نمی دهد، مثلاً نماز نمی خواند وظیفه دارد زمینه ی اصلاح او را به هر وسیل هی ممکن فراهم آورد و باید از هر گونه خشونت که حاکی از بد اخلاقی و ناسازگاری او باشد خودداری کند و اطمینان داشته باشد که شرکت در مجالس دینی و رفت و آمد با خانواد ههای متدین تأثیر بسیار زیادی در اصلاح او دارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۹)
5 . مرد مسلمانی که با استناد به قراینی اطلاع پیدا کند که همسرش به طور پنهانی مرتکب اعمال خلاف عفت می شود واجب است از سوء ظن و استناد به قراین و شواهد ظنی اجتناب کند و در صورت احراز ارتکاب فعلی که شرعاً حرام است، جلوگیری از آن از طریق تذکر و نصیحت و نهی از منکر واجب است و اگر نهی از منکر مؤثر نباشد در صورت وجود دلایل اثبات کننده می تواند به مراجع قضاییه مراجعه نماید. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۰)
6 . دختر می تواند پسر جوانی را راهنمایی کرده و با رعایت موازین اسلامی به او در درس و غیر آن کمک ولی باید از فریب و وسوسه های شیطانی جداً پرهیز شود و احکام شرع در این رابطه مانند خلوت نکردن با اجنبی مراعات گردد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۸۱)
7 . رفت و آمد و معاشرت علمای اعلم با ظالمین و سلاطین جور در صورتی که برای ایشان ثابت شود که ارتباط با ظالم منجر به منع ظلم او می شود و در نهی از منکر مؤثر است و یا مسأله ی مهمی مستلزم اهتمام و پیگیری آن نزد ظالم باشد اشکال ندارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۸)
شرایط امر به معروف و نهی از منکر
شرط اول: علم به معروف و منکر
شرط اول امر به معروف و نهی از منکر، علم به معروف و منکر است یعنی امر و نهی کننده باید معروف و منکر را بشناسد و در غیر این صورت موظف نیست امر به معروف و نهی از منکر کند، بلکه نباید چنین کاری بکند؛ زیرا ممکن است در اثر جهل و نادانی امر به منکر و نهی از معروف کند، بنابراین نهی از منکر کردن کسی که نمی - دانیم کارش حرام است یا نه مثلاً معلوم نیست موسیقی که گوش می دهد از نوع مبتذل و حرام آن است (یا حلال) واجب بلکه جایز نیست. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۷ و ۱۰۵۹ و ۱۰۶۷)
? شناخت گناه‌های مختلف و محدوده آنها برای امر به معروف و نهی از منکر (برای کسی که در محیطی زندگی می کند که احتمال وجود این گناهان را می دهد، مثلا موسیقی حلال و حرام و حد حجاب و حد رابطه زن و مرد و ...) واجب است یا خوب است؟
کد پیگیری: 9297330261702b5a
? در امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی، اگر کسی بگوید من اصلا اسلام را قبول ندارم یا حجاب را قبول ندارم چه کنیم؟ آیا باز هم واجب است یا خیر؟
کد پیگیریdfecc29040806794
در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر ـ امر و نهی زبانی است.
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
شما فقط در حدّ تذکر زبانى وظیفه دارید.
موفق و مؤید باشید
? آیا با وجود خلا های فرهنگی درست است امر به معروف و نهی از منکر کنیم؟ آیا علم تارک معروف و فاعل منکر به واجب بودن آن معروف و حرام بودن آن منکر هم جزء شرایط امر به معروف و نهی از منکر است؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
- با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر مجرد آنچه ذکر شده موجب سقوط وجوب امر به معروف و نهی از منکر نیست.
- آمر به معروف و نهى کننده از منکر باید عالم به معروف و منکر باشد، و همچنین بداند که فاعل منکر عمداً و بدون عذر شرعى مرتکب آن میشود، و زمانى اقدام به امر ونهى واجب می شود که احتمال تأثیر امر به معروف و نهى از منکر در مورد آن شخص داده شود،
موفق و مؤید باشید
? رفتن به صورت عمدی در جایی که احتمال افتادن نگاه به نامحرمش زیاد است به قصد امر به معروف صحیح است؟ در صورت وجود علم یقینی اجمالی به وقوع حرام علنی در آن مکان چه؟
کد پیگیری: b228029041047675
ج1) رفتن به چنین جایى اگر مفسده نداشته باشد و خوف وقوع در حرام نباشد، اشکال ندارد و باید توجه داشته باشید، افتادن نگاه به نامحرم اگر عمدی نباشد حرام نیست، ولی باید از تکرار نگاه و استمرار نگاه اجتناب کند.
ج2) سؤال ابهام دارد.
? رفتن به صورت عمدی در جایی که احتمال افتادن نگاه به نامحرمش زیاد است به قصد امر به معروف:
o - در صورت وجود علم اجمالی به وقوع حرام علنی(مثلا بی حجابی، توهین به شعاراسلامی و ...) در آن مکان چه حکمی دارد؟؟ واجب است یا مستحب است یا اشکال دارد؟
o - در صورت وجود علم یقینی به وقوع حرام علنی در آن مکان چه حکمی دارد؟؟
کد پیگیریda3b03026153cfc7
شرط دوم: احتمال تاثیر
شرط دوم امر به معروف و نهی از منکر، احتمال تأثیر است یعنی امر و نهی کننده باید احتمال بدهد که امر و نهی او اثر و نتیجه یی ولو در آینده دارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۷)
توجه
• اگر برای مسؤولین به طور قطعی ثابت شود که بعضی از کارمندان ادارات در خواندن نماز کوتاهی کرده و یا اصلاً نماز نمی خوانند و نصیحت و راهنمایی هم تأثیر ی نداشته باشد واجب است از تأثیر مداومت بر امر به معروف و نهی از منکر با رعایت شرایط آن غفلت نکنند، و در صورت ناامیدی از تأثیر امر به معروف نسبت به آنان، اگر برحسب مقررات قانونی محروم ساختن این گونه افراد از مزایای شغلی محاز باشد باید در مورد آنان اجراشود و به آنان تذکر هم داده شود که این محرومیت بر اثر سستی و کوتاهی شان در انجام این فریضه الهی اتخاذ شده است. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۷۶)
? در صورتی که فاعل منکر(کار حرام) یا تارک معروف(کار واجب) اصرار بر گناه نداشته باشد، امر و نهی او واجب نیست. ولی سؤال بنده این است که در چنین شرایطی امر و نهی دینی چه حکمی دارد؟ حرام، مکروه، مباح و یا مستحب؟
کد پیگیری: eeedf3803899c1ff
پیگیری پاسخ:
سؤال شما پاسخی ندارد.
? منظور از احتمال تأثیر در امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ آیا فقط تأثیر این است که طرف اصلاح شود و منکر را ترک کند و معروف را به جا آورد؟ یا موارد زیر هم تأثیر به حساب می آیند؟
? - حکم شرعی را بفهمد(عذری نباشد: مثلا بفهمد که پوشاندن موها برای خانم ها واجب است.(زیرا واقعا خیلی ها به خاطر جهل مرتکب این گناه می شوند) در واقع حجت بر او تمام شود، هرچند درست نکند.)
? - گناهکار فضا را برای گناه کردن امن نبیند و جو جامعه را برعلیه منکر ببیند. (بیانات آقا: در مقابل این منکرات، عامل بازدارنده، نهى است؛ نهى از منکر. بگویید: «آقا، نکن.» این تکرار «نکن»، براى طرف مقابل، شکننده است./ یک نفر بگوید، دو نفر بگویند، ده نفر بگویند؛ بالاخره طرف مجبور مى‌شود ترک کند؛ یعنى اگر بارها گفته شد، روحاً مغلوب مى‌گردد.)
? - در جامعه منکر منکر بماند و معروف معروف بماند. ارزشها ارزش بمانند. (بیانات آقا: بنابراین اوّلین فایده ى امر به معروف و نهى از منکر همین است که نیکى و بدى، همچنان نیکى و بدى بماند./ در جامعه ى اسلامى، گناه، همیشه گناه تلقّى شود/ وقتى که امر به معروف و نهى از منکر در جامعه رایج شد، این موجب مى شود که گناه در نظر مردم همیشه گناه بماند و تبدیل به ثواب و کار نیک نشود)
? - گناه به ضعف و انزوا کشیده شود. (بیانات آقا: گفتن گناه به گناهکار با زبان خوش و با لحن مناسب و در جایى هم با زبان تند- در مواردى که مفسدهیى به وجود نیاید- گناه را در جامعه کم خواهد کرد و به ضعف و انزوا خواهد انداخت)
? - احتمال تأثیر برای نفرات بعدی بوجود بیاید. (همانطور که آقا می فرمایند نفر اول بگوید، نفر دوم بگویند و ... تا نفر پنجاهم. آنوقت کی می تواند منکر را در جامعه انجام دهد/ شاید نفر اول و دوم تأثیری نبینند ولی همین که احتمال تأثیر را برای نفرات بعد ایجاد می کنند و این زنجیره و سلسله را تکمیل می کنند هم خودش تأثیر است.)
? - مؤمنین جامعه و آمران و ناهیان دلگرم شوند.
? به نظر می رسد با مجموعه بیانات آقا از جمله جملة «من مى گویم احتمال تأثیر همه جا قطعى است؛» دایره و تعریف تأثیر در امر به معروف و نهی از منکر در نظر حضرت آقا وسیع و گسترده است و موارد بالا را در برمیگیرد.
کد پیگیری: 39f403026208bcb6
پیگیری پاسخ:
سؤال شما پاسخی ندارد.
? من در محلمون/دانشگاهمون/مدرسمون/محل کارمون، تک هستم، اگر امر و نهی کنم منزوی و تابلو می شوم و اثر امر و نهی از بین می رود. تا قبل از تربیت چند نیروی دیگر، گفتن بر من واجب است؟
کد پیگیری: b09ea290401fa65e
در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر ـ امر و نهی زبانی است و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.
? گفتن من به تنهایی در یک جامعه ای که کسی نمی گوید و یا کسانی که می گویند بسیار کم هستند، چه تاثیری دارد؟ شاید تاثیری که ندارد خود من هم اخلاقا و هم اجتماعیا مشکل پیدا میکنم و منزوی می شوم. مثلاً موجب قطع رحم می شود.
کد پیگیری: 2b8c828761239a10
به هر حال اگر احتمال تاثیر در بین نباشد، امر به معروف لازم نیست.
شرط سوم: اصرار بر گناه
شرط سوم امر به معروف و نهی از منکر، اصرار بر گناه است یعنی باید شخص گناهکار براستمرار گناه اصرار و سماجت داشته باشد و چنانچه معلوم شود که وی بدون اینکه امر و نهی شود خود از خطا دست بر می دارد یعنی معروف را به جا می آورد و منکر را ترک می کند امر و نهی او واجب نیست. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۷)
? در جایی که چشم به مو یا قسمتی از بدن که نپوشاندن آن حرام است نیفتاده است باز هم باید امر به معروف کرد؟ (یعنی از شبح و کلیات فرد فهمیده شد و اطمینان حاصل شد که حجابش دچار مشکل است ولی به صورت مستقیم دیده نشد)
کد پیگیری: 0dd3c287609c0b77
اگر بدانید که منکرى در بین است، با رعایت شرایط نهى از منکر واجب است.
شرط چهارم: نداشتن مفسده
شرط چهارم امر به معروف ونهی از منکر، نداشتن مفسده است یعنی باید امر و نهی مفسده نداشته باشد، بدین ترتیب اگر امر و نهی موجب شود به شخص امر و نهی کننده و یا به مسلمان دیگر مفسده یی از قبیل ضرر جانی و یا آبرویی و یا مالی برسد، دراین جا امر و نهی واجب نیست. البته مکلف موظف است ملاحظه ی اهمیت را بکند یعنی باید در تمام معروف و منکرها بین مفسده امر و نهی و مفسده ترک امر و نهی مقایسه کند و سپس به آنچه مهمتر است عمل نماید. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۷)
توجه
کسی که می ترسد در صورت اقدام به امر به معروف و نهی از منکر در مورد کسی که دارای نفوذ و موقعیت اجتماعی خاصی است از ناحیه ی او ضرر قابل توجهی ببیند، واجب نیست او را امر و نهی کند به شرطی که منشأ ترسش، عقلایی باشد، ولی سزاوار نیست کسی به صرف ملاحظه ی مقام کسی که واجب را ترک کرده و یا مرتکب فعل حرام شده و یا به صرف احتمال وارد شدن ضرر کمی از طرف او، تذکر و موعظه به برادر مؤمن خود را ترک کند. به هر حال رعایت اهم و مهم لازم است. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۹ و ۱۰۶۱)
? چه ضرری سبب ساقط شدن نهی از منکر می کند(ممکن است به من فحش دهد، آبروی مرا ببرد، یا قیافه اش به گونه ای بود که احتمال دعوا در آن زیاد است)؟
کد پیگیری: 870cb287611fa023
اگر خوف خطر جانى یا عرفى براى شما داشته داشته باشد، لازم نیست.
? امر به معروف و نهى از منکر در ادرات و سازمانها موجب ایجاد مشکل در کارهایم میشود. آیا باز باید امر و نهی کنم؟
? س: آیا امر به معروف و نهى از منکر به معلمان در صورتى که احتمال بدهیم که براى ما ضرر نمره‌اى داشته باشد جایز مى‌باشد؟
ج) موارد معروف و منکر مختلف است و صرف احتمال ضعیف ضرر، رافع تکلیف نیست.
? اگر امر به معروف و نهی از منکر مفسده داشت، حرام می شود یا از وجوب می افتد؟ لطفاً به تفصیل توضیح داده شود.
کد پیگیری: 2c13a287088cb8a3
احکام امر به معروف و نهی از منکر در کتاب اجوبة‌الاستفتائات (سؤال 1053 به بعد) و نیز «استفتائات جدید» موجود در پایگاه و همچنین کتاب «تحریر الوسیله» حضرت امام «قدس سره» آمده است، به آن مراجعه فرمایید.
مدیر پایگاه
? اگر فردی با استمرار در امر به معروف و نهی از منکر، در موضع تهمت قرار گیرد، مفسده محسوب می شود و از وجوب و جواز می افتد؟ (مثلا تهمت به چشم چرانی و ...)
کد پیگیری: 398fc28708712473
احکام امر به معروف و نهی از منکر در کتاب اجوبة‌الاستفتائات (سؤال 1053 به بعد) و نیز «استفتائات جدید» موجود در پایگاه و همچنین کتاب «تحریر الوسیله» حضرت امام «قدس سره» آمده است، به آن مراجعه فرمایید.
مدیر پایگاه
? منکراتی هست که شایع در مردم شده گفتن به منزله این است که آمر و ناهی مشکل دارد: مثل نپوشیدن جوراب توسط خانمها، فروش لباس زیر توسط مغازه ها و ... آیا این موارد هم واجب است امر به معروف و نهی از منکر شوند؟
کد پیگیری: a0e44287095e20b8
احکام امر به معروف و نهی از منکر در کتاب اجوبة‌الاستفتائات (سؤال 1053 به بعد) و نیز «استفتائات جدید» موجود در پایگاه و همچنین کتاب «تحریر الوسیله» حضرت امام «قدس سره» آمده است، به آن مراجعه فرمایید.
مدیر پایگاه
? آیا هر منکری را که دیدم باید بگویم؟ اینگونه که زندگی ام مختل می شود. برخی موارد اصلا گفتنش دردسر ایجاد می کند مثلا زیر ابرو برداشتن خانمها، آرایش کردن خانمها و ...
? محل زندگی بنده در منطقه بازار است، عطف به اینکه بدحجابی بانوان، مراتب مختلفی دارد، از باب امر به معروف و نهی از منکر باید به کدامیک از خانم های بدحجاب تذکر بدهم؟ به عبارتی تا چه حد بدحجابی مستلزم امر به معروف و نهی از منکر می شود چرا که اگر قرار باشد به همه بد حجاب ها تذکر بدهم مستلزم اختلال زندگی می شود.
فقط در صورت برخورد با منکر و احتمال تاثیر پذیری شخصی که منکر را مرتکب شده است، واجب است امر به معروف و نهی زبانی از منکر نمایید.
یاسر
? آیا ترک امر به معروف و نهى از منکر بر اثر ترس از اخراج از کار، جایز است؟ مثلاً با اینکه مىبیند مسئول یکى از مراکز آموزشى که با طبقه جوان در دانشگاه ارتباط دارد، مرتکب اعمال خلاف شرع مى‌شود و یا زمینه ارتکاب گناه در آن مکان را فراهم مىآورد. اگر او را نهى از منکر نماید ترس آن دارد که از طرف مسئول مقدمات اخراج او از کار فراهم شود.
ج: به‌طور کلى اگر خوف دارد که در صورت اقدام به امر به معروف و نهى از منکر ضرر قابل توجهى متوجه خود او شود، انجام آن واجب نیست.
? آیا برای امر به معروف و نهی از منکر در معرض منکرات قرار گرفتن لازم است( مثلا برویم محلهای شلوغ)؟ اگر برای امر به معروف و نهی از منکر قرار به دیدن باشد، طوری عمل می کنم که چیزی نبینم.
کد پیگیری: 74382287610fd1b0
لازم نیست.
? رفتن به صورت عمدی در جایی که احتمال افتادن نگاه به نامحرمش زیاد است به قصد امر به معروف صحیح است؟ در صورت وجود علم یقینی اجمالی به وقوع حرام علنی در آن مکان چه؟
کد پیگیری: ac705271945011ac
موارد مختلف است و بستگى به اهمیت عمل منهى از نظر شارع مقدس دارد.
? گفتن در برخی موارد مفسده دارد: درگیری، ارتکاب منکر بالاتر، اهانت به مقدسات، اهانت به نظام، تهمت به ناهی از منکر،
ج: آمر به معروف و نهى کننده از منکر باید عالم به معروف و منکر باشد، و همچنین بداند که فاعل منکر عمداً و بدون عذر شرعى مرتکب آن مى‌شود، و زمانى اقدام به امر ونهى واجب مى‌شود که احتمال تأثیر امر به معروف و نهى از منکر در مورد آن شخص داده شود، و ضررى براى خود او نداشته باشد، و در این مورد باید تناسب بین ضرر احتمالى و اهمیت معروفى را که به آن امر مىنماید یا منکرى که از آن نهى مىکند، ملاحظه نماید. در غیر این صورت، امر به معروف و نهى از منکر بر او واجب نیست.
? در امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی، اگر کسی بگوید من اصلا اسلام را قبول ندارم یا حجاب را قبول ندارم یا مسلمان نیستم، چه کنیم؟ آیا باز هم واجب است یا خیر؟
کد پیگیری: bfb90397628d74ec
? گاهی امر به معروف و نهی از منکر مخصوصاً وقتی که این فریضه در مصداق تذکر به بانوان بدحجاب متجلّی می گردد دارای مفسده (نگاه به نامحرم و صحبت با او و توجه دیگران به وی و...) است. با این فرض آیا امر به معروف و نهی از منکر وجوب شرعی دارد؟
چنانچه موجب ارتکاب گناه باشد و یا خوف ارتکاب گناه درمیان باشد، لازم نیست
یاسر
چند نکته در ارتباط با شرایط امر به معروف و نهی ازمنکر
امر به معروف و نهی از منکر در صورتی واجب است که واجد شرایط چهارگانه باشد، بنابراین اگر امر و نهی یکی از آن شرایط را نداشته باشد، مثلاً مفسده داشته باشد در این صورت، امر و نهی واجب نیست، هر چند شرایط دیگر را دارا باشد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۷)
در امر به معروف و نهی از منکر شرط نیست که امر و نهی کننده به آنچه امر می کند عمل نماید و از آنچه نهی می کند اجتناب ورزد یعنی امر و نهی بر شخص گناهکار هم واجب است و او نمی تواند به عذر این که گناه می کند خود را از این وظیفه ی بزرگ تبرئه سازد. ( این که در منابع دینی از افرادی که خود عمل نمی کنند و دیگران را به عمل وامی دارند و یا خود گناه می کنند و دیگران را از گناه باز می دارند مذمت و نکوهش بسیار شده برای این است که چرا خود عمل به وظیفه نکرده اند نه برای این که چرا امر و نهی کرده اند). ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۳)
در امر به معروف و نهی از منکر شرط نیست که امر و نهی موجب ب یآبرویی یا کاسته شدن احترام کسی که واجب را ترک کرده و یا فعل حرام را به جا آورده باشد نشود، بنابراین اگر در امر به معروف و نهی از منکر شرایط و آداب آن رعایت شود و از حدود آن تجاوز نشود و در عین حال مستلزم بی آبرویی یا کسته شدن احترام کسی که مرتکب خلاف شده شود اشکال ندارد. ( اجوبة الاستفتاءات، س ۱۰۵۳)
? آیا هر منکری را که دیدم (با فرض وجود شرایط وجوب) باید بگویم؟ اینگونه که زندگی برای کسانی که در محلهای شلوغ رفت و آمد دارند و یا محل کارشان هست، (مثل کارکنان بانکها و مغازه ها و ... که با زنان بدحجاب بسیار روبرو می شوند) مختل می شود. برخی موارد اصلا گفتنش دردسر ایجاد می کند و باعث قرار گرفتن در موضع تهمت می شود. مثلا زیر ابرو برداشتن خانمها، آرایش کردن خانمها و ...
کد پیگیری: 593fc30260773897
پیگیری پاسخ:
سؤال شما پاسخی ندارد.
? اگر امر به معروف و نهی از منکر مفسده داشت، حرام می شود یا از وجوب می افتد؟ لطفاً به تفصیل توضیح داده شود. مثلا اگر احتمال ضرر بود، حرام می شود یا از وجوب می افتد. اگر معروف واجب نبود، حرام می شود یا از وجوب می افتد، اگر عدم اصرار بود، حرام می شود یا از وجوب می افتد و ...
کد پیگیری: 5aef4302605f3c1e
پیگیری پاسخ:
سؤال شما پاسخی ندارد.
زمینه سازی
? من در محلمون/دانشگاهمون/مدرسمون/محل کارمون، تک هستم، اگر امر و نهی کنم منزوی و تابلو می شوم و اثر امر و نهی از بین می رود. تا قبل از تربیت چند نیروی دیگر، گفتن بر من واجب است؟
کد پیگیری: b09ea290401fa65e
در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر ـ امر و نهی زبانی است و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.
? در امر به معروف و نهی از منکر از آنجا که کسانی که در مسیر رشد و هدایت قرار دارند، مراتب مختلفی دارد و باید به تدریج رشد کند، اگر هنوز مراتب پایین محکم نشده آیا می توان موارد جزئی را بگوییم؟ چه بسا در این صورت کلا رها کند و نقض غرض شود. یا اولویت بندی کنیم و به مرور زمان و آرام آرام بگوییم؟ (مگر غرض هدایت و رشد انسانها به سمت خدا نیست)
کد پیگیری: 2173b2903986c43c
در هر صورت، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر و از جمله احتمال تأثیر ـ امر و نهی زبانی است و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.
منکرات
نگاه به نامحرم
? آیا نگاه غیر مستقیم به نامحرم حرام است؟ مثلا نامحرمی در سمت راست قرار گرفته است و حجابش کامل نیست. آیا می شود بدون نگاه مستقیم و با نگاه به روبرو به او نگاه کرد؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در نگاه حرام فرقى بین نگاه به روبرو و نگاه با گوشه چشم نیست؛ بله صِرف نگاه اتفاقی حرام نیست ولی نباید استمرار دهد.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری: c7a66302611e4d7b
***
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در هر صورت نگاه به نامحرمی که حجاب شرعی را رعایت نکرده، جایز نیست.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری : bea52392131b2b8a
? نگاه با ریبه یعنی چه؟ مثلا جایی که احتمال زیاد می‌دهیم که حجاب رعایت نشده است، می توان سر را بالا گرفت؟ مثلا در خیابانهای تهران، مترو، فضای دانشگاه و کلاس درس!! و ...
کد پیگیری: 55209302609d636b
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
مقصود از ریبه، خوف افتادن در فساد و گناه است.
موفق و مؤید باشید
? شوخی زن و مرد تا چه حد در ملأ عام جایز است و بعد از آن نیاز به امر معروف دارد؟ (اگر بشود حمل به محرمیت کرد(مثلا در مترو و خیابان)؟ و اگر نشود(مثلا در محیط دانشگاه و دانشکده و فامیل و همسایگی که یقین به عدم محرمیت داریم)؟)
کد پیگیری: f7640287614c0af7 (سؤال ابهام دارد.)
کد پیگیری: 69fa9302612950c5(سؤال ابهام دارد.)
حجاب
? آیا نگاه غیر مستقیم به نامحرم حرام است؟ مثلا نامحرمی در سمت راست قرار گرفته است و حجابش کامل نیست. آیا می شود بدون نگاه مستقیم و با نگاه به روبرو به او نگاه کرد؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در نگاه حرام فرقى بین نگاه به روبرو و نگاه با گوشه چشم نیست؛ بله صِرف نگاه اتفاقی حرام نیست ولی نباید استمرار دهد.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری: c7a66302611e4d7b
***
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در هر صورت نگاه به نامحرمی که حجاب شرعی را رعایت نکرده، جایز نیست.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری : bea52392131b2b8a
? صرف پوشیدن لباس رنگی برای خانمها حرام است و نیاز به امر به معروف دارد؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
حجاب و پوشش، باید به گونه ای باشد که علاوه بر این که تمامى بدن زن (بجز صورت و دستها تا مچ که استثناء شده) را بپوشاند و توجه نامحرم را هم جلب نکند.
بنابراین اگر حجاب لازم مراعات نشده، وظیفه شما ـ با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر ـ امر و نهی زبانی است و غیر از آن وظیفه‌ای ندارید.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری : 4f33239214112da4
? آیا پوشیدن لباس هایی که بسیار جلب توجه کننده است (مثلا رنگ خاصی یا دوخت خاصی دارد) توسط زنان در مقابل نامحرم اشکال دارد؟ و آیا نهی از آن از باب نهی از منکر واجب است؟
چنانچه موجب جلب توجه نامحرم گردد، جایز نیست و در فرض مرقوم لازم است - با وجود شرایط امر به معروف و نهى از منکر- نهى از منکر شود.
? امر به معروف و نهی از منکر مواردی که غفلتا مویش بیرون است یا بسیار کم است، در صورت وجود شرایط دیگر چه وجهی دارد؟ واجب است؟ جایز است؟ حرام است؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در فرض غفلت امر به معروف و نهى از منکر ساقط است ولى در موردى که باشد هرچند کم باشد با وجود شرایط امر و نهى زبانى لازم است.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری : e667d392133f7eb0
? آیا هم کلام شدن با نامحرم یا تذکر دادن به او برای امر به حجاب از مصادیق خوف گناه است؟ حد و حدود ارتباط با نامحرم برای امر به معروف چقدر است؟
کد پیگیری: 6c6b63975704e063
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
در صورتی که مفسده‌ای نداشته باشد، با رعایت شرایط شرعی و اجتناب از نگاه حرام، امر به معروف و نهی زبانی از منکر اشکالی ندارد.
موفق و مؤید باشید
? امر و نهى زنانى که حجاب کامل ندارند، چه حکمى دارد، و در صورتى که انسان هنگام نهى زبانى از تحریک شهوت خود بترسد، چه حکمى دارد؟
ج: نهى از منکر متوقف بر نگاه با ریبه به زن نامحرم نیست، و بر هر مکلفى واجب است که از حرام اجتناب کند، به‌خصوص زمانى که مبادرت به انجام فریضه نهى از منکر مىکند.
سؤال 1068 اجوبه الاستفتائات
آداب امر به معروف و نهی از منکر
و غیره ...
? اگر دو مسیر داشتیم بدین صورت: یکی خلوتتر و یکی شلوغتر. کدام مبنا صحیح است؟ از راه خلوت تر برویم تا احتمال گناه کاهش یابد یا از راه شلوغتر برویم تا بیشتر امر به معروف کنیم(البته با فرض گناه نکردن).
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
اختیار با خودتان است.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری: 01a9d39213845a3a
? در صورت مخالفت و منع پدر و مادر از امر به معروف و نهی از منکر در حد عاق والدین وظیفه ما چیست؟
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
اگر از موارد وجوب امر به معروف و نهی از منکر باشد، مخالفت آنها موجب سقوط تکلیف نیست.
موفق و مؤید باشید
کد پیگیری : 360f939213904b49
? آیا تبلیغ و ترویج امر به معروف و نهی از منکر هم واجب است؟
کد پیگیری: 8ab9c2719462d9cd
بسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
همانطور که امر به معروف و نهى از منکر با وجود شرایط و حفظ مراتب، وظیفه مکلفین مى‌باشد. ترویج و تبلیغ این فریضه مهم اساسی و حیاتی برای کسانی که این فریضه را ترک کردند و یا نمی‌دانند واجب است.
موفق و مؤید باشید